Kadınlara yönelik toplumsal ayrımcılık ekonomik alanda da gözle görülür şekilde kendisini hissettirirken, gelişmiş Avrupa ülkelerinde bile erkeler kadınlardan daha fazla kazanıyor. Türkiye’de ise durum çok  daha içler acısı.

VAN HABER – Avrupa genelinde kadınlar, erkeklere kıyasla hâlâ daha az kazanmaya devam ediyor. Avrupa Birliği (AB) genelinde cinsiyete dayalı ücret farkı 2023 yılı itibarıyla yüzde 12 seviyesinde bulunuyor. Bu durum, erkeklerin kazandığı her 100 euro’ya karşılık kadınların 88 euro kazandığı anlamına geliyor. Son yıllarda ilerleme kaydedilmiş olsa da, kadın ve erkekler arasındaki ekonomik eşitsizlik belirginliğini koruyor.

Cinsiyete dayalı ücret farkı ülkeden ülkeye değişiyor

AB İstatistik Ofisi Eurostat verilerine göre, Avrupa genelinde düzeltilmemiş cinsiyete dayalı ücret farkı ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. 2023 yılında bu fark en düşük seviyede Lüksemburg’da görülürken (-%0,7), en yüksek seviyede Letonya’da (%19) kaydedildi. Bu oran, Letonya’da kadınların erkeklerin kazandığı her 100 euro için yalnızca 81 euro kazandığını ortaya koyuyor. Avusturya ve Çekya’da ise bu rakam 82 euro seviyesinde bulunuyor.

Bununla birlikte, Lüksemburg’da kadınlar erkeklerden ortalama olarak daha fazla kazanırken (101 euro), Belçika, İtalya ve Romanya gibi ülkelerde ücret farkı 5 euro’dan daha düşük seviyelerde seyrediyor. Avrupa’nın en büyük ekonomileri arasında ise İtalya hariç tüm ülkelerde belirgin bir cinsiyetler arası ücret farkı bulunuyor. Almanya’da kadınlar erkeklerin kazandığı her 100 euro’ya karşılık 82 euro, İngiltere’de 86 euro, Fransa’da ise 88 euro kazanıyor. İspanya 91 euro ile AB ortalamasına yakın bir seviyede bulunurken, İtalya kadınların erkeklerin kazandığı her 100 euro karşılığında 98 euro kazanmasıyla en düşük farklardan birine sahip.

Ücret Farkının Nedenleri

Avrupa Komisyonu’na göre, kadınların erkeklerden daha az kazanmasının dört temel nedeni bulunuyor:

1. Kadınların düşük ücretli sektörlerde yoğunlaşması: Kadınlar genellikle sağlık, bakım ve eğitim gibi düşük maaşlı sektörlerde çalışıyor. Komisyon, cinsiyete dayalı ücret farkının yaklaşık yüzde 24’ünün bu sektörel ayrımdan kaynaklandığını belirtiyor.
2. Ücretli ve ücretsiz iş yükünün dengesiz dağılımı: Kadınlar genellikle daha fazla saat çalışsa da, bakım ve ev işleri gibi ücretsiz işlere daha fazla zaman ayırıyor. Bu da gelir farkını artırıyor.
3. Cam tavan etkisi: Kadınlar üst düzey yöneticilik pozisyonlarında yeterince temsil edilmiyor. Örneğin, büyük şirketlerde CEO pozisyonundaki kadın oranı yüzde 10’un altında.
4. Ücret ayrımcılığı: Aynı işi yapan kadın ve erkekler arasında maaş farkı devam ediyor. Avrupa Komisyonu, ücret farklarının büyük bir bölümünün açıklanamaz olduğunu ve eğitim, meslek ya da çalışma saatleriyle bağlantılı olmadığını belirtiyor.

Ücret Şeffaflığı Direktifi ve İstihdamda Eşitsizlikler

Avrupa Komisyonu, ücret farklarını azaltmak için daha fazla şeffaflığın sağlanması gerektiğini vurguluyor. AB’nin Ücret Şeffaflığı Direktifi, bu soruna kapsamlı çözümler sunmayı amaçlıyor. Öte yandan, istihdam oranları da toplumsal cinsiyet eşitliği açısından önemli bir gösterge olmaya devam ediyor. 2024 yılı üçüncü çeyreğinde, 32 Avrupa ülkesinde erkeklerin istihdam oranı kadınlardan daha yüksek seviyede bulunuyor. AB ortalamasına göre erkeklerin istihdam oranı yüzde 80,9, kadınların ise yüzde 70,9 olarak hesaplandı.

Türkiye ise kadın istihdamı konusunda en büyük farkın görüldüğü ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’de kadınların istihdam oranı, erkeklere kıyasla 38 puan daha düşük. Benzer şekilde, İtalya, Yunanistan ve Romanya’da da bu fark 18 puanın üzerinde seyrediyor.(Euronews)